H σχεδιαζόμενη μεταφορά του λιμανιού της Χαλκίδας στον όρμο του Βαθέως Αυλίδας, για την οποία να σημειώσουμε, δεν είδαμε ακόμη τις ολοκληρωμένες μελέτες στις οποίες βασίζεται, ούτε την διαβούλευση με τη τοπική κοινωνία και την αυτοδιοίκηση, είναι απαγορευτική για οικονομικούς, περιβαλλοντικούς και πολιτισμικούς λόγους.
Επίσης δεν συνάδει με το αναπτυξιακό μοντέλο που περιγράφουν όλοι οι μέχρι σήμερα χωροταξικοί σχεδιασμοί της περιοχής μας, που θέλουν τον Ευβοϊκό Κόλπο ως μια κλειστή θάλασσα, ένα αναπτυξιακό εργαλείο της αλιείας και του τουρισμού και το λιμάνι της Κύμης μια μεγάλη εμπορική, ναυτιλιακή και ακτοπλοϊκή πύλη σύνδεσης της Χώρας και της Ευρώπης με το βορειοανατολικό Αιγαίο και τη Μαύρη Θάλασσα.
Διαφωνούμε απόλυτα με την θέση που έχει επιλεγεί από την ΟΛΝΕ ΑΕ, για την μεταφορά του λιμανιού της Χαλκίδας στον όρμο του Βαθέως Αυλίδας. Και αυτή η διαφωνία μας εδράζεται στους εξής λόγους :
1. Η επιλογή της θέσης έγινε με αμφισβητούμενες και έωλες μελέτες που έχουν πολυδιαφημιστεί, αλλά κανείς ακόμη δεν έγινε κοινωνός τους. Η μόνη μελέτη που έχει δημοσιοποιηθεί από το τέως Λιμενικό Ταμείο Χαλκίδας τον Μάιο του 2011, είναι μια προμελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου, “Μεταφορά και Λειτουργία εγκαταστάσεων εμπορευματικού λιμένα Χαλκίδας στον όρμο Βαθέως Αυλίδας”, που καταρτίσθηκε από το Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Όμως σύμφωνα και με την προμελέτη αυτή, αναδείχθηκαν σοβαρά προβλήματα, τα οποία έχουν επισημανθεί στην ίδια την προμελέτη, όπως το χαμηλό βάθος των νερών της περιοχής, τα προβλήματα της μετακίνησης στερεών φορτίων από τα ρεύματα, ο αρχαιολογικός χώρος της Αυλίδας που κάποιοι φρόντισαν –τουλάχιστον στην αρχή - να τον απομακρύνουν (εφόσον ήταν δύσκολο να τον εξαφανίσουν) και άλλα προβλήματα που κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει. Για ένα τόσο σοβαρό θέμα χρειάζονται ολοκληρωμένες επιστημονικές μελέτες και διαβούλευση με τους επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς της περιοχής και κυρίως συνεννόηση με την αυτοδιοίκηση α΄ και β΄ βαθμού.
2. Η επιλογή του χώρου του όρμου του Βαθέως Αυλίδας, έχει σοβαρούς χωρικούς, περιβαλλοντικούς και αρχαιολογικούς περιορισμούς. Για να μπορέσει να λειτουργήσει ένα βιώσιμο λιμάνι που θα μπορεί να υποδεχθεί μεγάλα πλοία, θα απαιτηθούν να γίνουν γιγαντιαία έργα εκβάθυνσης τα οποία θα πρέπει να επαναλαμβάνονται τακτικά, λόγω της μεταφοράς στερεών φορτίων, εξ αιτίας των ρευμάτων του Ευρίπου.
Τα γιγαντιαία αυτά έργα δεν αφορούν μόνο την αύξηση του βάθους των νερών, αλλά και της διαπλάτυνσης του διαύλου, ώστε να μπορούν να εισέρχονται μεγάλα πλοία και να κάνουν τις απαραίτητες μανούβρες για να σταθμεύσουν και να αγκυροβολήσουν. Εάν μάλιστα αληθεύει το σημείο της ανακοίνωσης της ΟΛΝΕ ΑΕ, ότι έχουν ενδιαφερθεί μεγάλοι ναυτιλιακοί όμιλοι για το νέο λιμάνι της Χαλκίδας, όπως καταλαβαίνει ο κάθε λογικός άνθρωπος, το ενδιαφέρον αυτών των ομίλων δεν περιορίζεται στα μικρά εμπορικά πλοία των 10.000 τόνων που ήδη επισκέπτονται τη Χαλκίδα, αλλά για τα θηριώδη πλοία των 40.000 και των 100.000 χιλιάδων τόνων και ίσως και μεγαλύτερων που κάνουν διατλαντικά ταξίδια, μεταφοράς τεράστιων φορτίων.
Ένα τέτοιο όμως σχέδιο δεν συνάδει με αυτό που λέμε φέρουσα ικανότητα του διαύλου. Ανατρέπει ισορροπίες και τη ζωή της ευρύτερης περιοχής. Αλλάζει προτεραιότητες, ανατρέπει το παραγωγικό και αναπτυξιακό μοντέλο της Εύβοιας. Ένα τέτοια σχέδιο διαγράφει οποιαδήποτε τουριστική προοπτική της περιοχής. Θέλουμε μια τέτοια προοπτική; Ο μέχρι τώρα χωροταξικός σχεδιασμός της περιοχής πάντως περιγράφει διαφορετικά τις αναπτυξιακές προτεραιότητες της Εύβοιας.
3. Σε απόσταση αναπνοής από τον χώρο κατασκευής του προτεινόμενου νέου λιμανιού βρίσκεται ο ναός της Αυλίδειας Αρτέμιδας, στις παρυφές ενός τεράστιου αρχαιολογικού πάρκου της περιοχής Αυλίδας, που περιλαμβάνει την ευρύτερη περιοχή της Αυλίδας, με αρχαίους οικισμούς, τείχη κ.ά. αρχαιολογικούς θησαυρούς, στο μεγαλύτερο μέρος τους ανεξερεύνητους και θαμμένους, στοιχεία που δεν περιποιούν τιμή για μας τους σύγχρονους κατοίκους της περιοχής.
Μέσα στην καρδιά του Δήμου Χαλκιδέων, βρίσκεται αναξιοποίητος o παγκόσμιας εμβέλειας αρχαιολογικός θησαυρός της Αυλίδας, ο οποίος εάν αξιοποιηθεί μπορεί να αλλάξει κυριολεκτικά την Χαλκίδα της ανεργίας και της υποαπασχόλησης. Με μικρές επενδύσεις, μπορεί να μετατραπεί ο χώρος σε ένα μεγάλο αρχαιολογικό πάρκο, με διαδρομές για περιπάτους, με δημιουργία Μουσείου, αλλά και ενός μεγάλου θεάτρου για την παρουσίαση αρχαίων έργων.
4. Η Χαλκίδα με την στρατηγική θέση της (80 χιλιόμετρα από την Αθήνα και το διεθνές αεροδρόμιο), μπορεί να γίνει ένα μεγάλο Κέντρο Συνεδριακού τουρισμού και άλλων δραστηριοτήτων που θα δώσουν ώθηση στην αναπτυξιακή διαδικασία και την απασχόληση. Η οργανωμένη αξιοποίηση των μεγάλων εγκαταλειμμένων βιομηχανικών εγκαταστάσεων της πόλης, μπορεί να δώσει ώθηση σε άλλες δραστηριότητες και να προσελκύσει νέους επισκέπτες στην πόλη. Το ήδη υπάρχων λιμάνι της Χαλκίδας, μπορεί να μετατραπεί σε ένα λιμάνι τουριστικών σκαφών, που τόσο λείπει από την ευρύτερη περιοχή της πρωτεύουσας.
Επίσης στην κατεύθυνση αυτή, δηλαδή την δημιουργία μεγάλου λιμανιού τουριστικών σκαφών, μπορεί να αξιοποιηθεί και ο θαλάσσιος χώρος που βρίσκεται έμπροσθεν του σιδηροδρομικού σταθμού, μέχρι την περιοχή της Γλύφας. Στην περιφέρεια της πόλης μπορούν να αναπτυχθούν πολλές επιχειρήσεις με ναυτιλιακά και τουριστικά είδη, με υπηρεσίες τεχνικής υποστήριξης και επισκευής τουριστικών σκαφών και ανάλογων δραστηριοτήτων, που θα δημιουργήσουν χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας στην περιοχή της Χαλκίδας.
Εντός του διαύλου μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα μεγάλο θαλάσσιο πάρκο, που θα μπορεί να φιλοξενήσει υποδομές που θα διασώσουν αλλά και θα παρουσιάζουν και θα αναδεικνύουν τη θαλάσσια πολιτιστική μας κληρονομιά στην παραδοσιακή ναυπηγική, αλλά και με την διοργάνωση παρεμφερών πολιτιστικών δραστηριοτήτων. Όλες αυτές οι αναπτυξιακές κατευθύνσεις μπορούν να αποτελέσουν τους άξονες ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου για την Χαλκίδα μας, που χρειάζεται να γυρίσει σελίδα μετά την βιομηχανική κατάρρευση των προηγούμενων δεκαετιών.
5. Οι περιβαλλοντικοί περιορισμοί συνδέονται με τις επιπτώσεις που θα έχει στο θαλάσσιο περιβάλλον, στην πανίδα και χλωρίδα του Ευβοϊκού Κόλπου, με ανυπολόγιστες συνέπειες στην αλιεία και στου τουρισμό της περιοχής. Ακόμη και το φαινόμενο του Ευρίπου ενδεχομένως να υποστεί αλλοιώσεις από τα γιγαντιαία έργα που θα απαιτηθούν για να μετατραπεί το αβαθές του όρμου σε βιώσιμο οικονομικό λιμάνι. Να μην αναφερθούμε ότι γύρω από τον δίαυλο, κατοικούν χιλιάδες συμπολίτες μας (Αυλίδα, Ληλάντιο κ.λ.π.), οι οποίοι θα δέχονται μεγάλα φορτία περιβαλλοντικής ρύπανσης (ηχητικής, καυσαερίων κ.ά.).
6. Σχετικές αναλύσεις έχουν τεκμηριώσει ότι στα πλαίσια των χωροταξικού σχεδιασμού της Περιφέρειας και των αναπτυξιακών αναγκών της Εύβοιας, προκρίνεται το λιμάνι της Κύμης, ως Εθνικής και Ευρωπαϊκής εμβέλειας λιμάνι, μια πραγματική πύλη της Στερεάς Ελλάδας και ολόκληρης της χώρας αλλά και της Ευρώπης, προς ανατολάς και τη Βόρεια Θάλασσα.
Η επιλογή ασφαλώς του λιμανιού της Κύμης, ως την ανατολική πύλη της χώρας, προϋποθέτει την κατασκευή του οδικού άξονα Χαλκίδα – Κύμη, την υποθαλάσσια σύνδεση της Εύβοιας με την Στερεά και την είσοδο του σιδηρόδρομου στην Εύβοια. Έργα μεγάλα ασφαλώς που μπορούν όμως να υλοποιηθούν όταν οι ανάγκες που καλούνται να καλύψουν τα έργα αυτά, είναι εθνικού και ευρωπαϊκού επιπέδου και όταν μιλάμε για τα επόμενα 50 – 100 χρόνια. Το λιμάνι της Κύμης δεν έχει τους χωρικούς, περιβαλλοντικούς και πολιτισμικούς περιορισμούς, όπως η περίπτωση του όρμου του Βαθέως Αυλίδας.
Σε κάθε περίπτωση και για όσο απαιτηθεί να λειτουργεί ένα εμπορικό λιμάνι στην περιοχή της Χαλκίδας για ήπια εμπορική δραστηριότητα, αυτό μπορεί να γίνει σε λιμάνι που θα λειτουργεί εκτός των ορίων του στενού του διαύλου.
Δεσμευόμαστε, να συνεχίσουμε τη συζήτηση και το διάλογο με κάθε πρόσφορο τρόπο, για το φλέγον αυτό θέμα που απασχολεί έντονα την τοπική κοινωνία, με όλους τους επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς και ασφαλώς την τοπική αυτοδιοίκηση για την αναζήτηση της πιο συμφέρουσας και βιώσιμης λύσης για την τοπική και εθνική οικονομία, με ταυτόχρονη προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
1. Βλαβιανός Νίκος, Ναυπηγός, ΔΣ Πρωτέα, εκπρόσωπος στο “European Maritime Heritage”.
2. Βλαχαντώνης Κωνσταντίνος, Γραμματέας Συλλόγου Αγαμέμνων Παραλίας Αυλίδας.
3. Δερμιτζάκη Μαρία, Μέλος ΔΣ Συλλόγου Αγαμέμνων Παραλίας Αυλίδας.
4. Καπράλος Ηλίας, π. Διευθυντής Δασών.
5. Καρλής Γιώργος, νομικός, π. αντινομάρχης Ευβοίας, π. πρόεδρος Κοινότητας Λούτσας.
6. Κολιοβέτα Δέσποινα, ιατρός, Αρχαιόφιλος Εταιρία Αυλίδας. 8
7. Σιακαντάρης Νικόλαος, επαγγελματίας, Αρχαιόφιλος Εταιρία Αυλίδας.
8. Τσαλαμανιός Κωνσταντίνος, καθηγητής ΑΣΕΙ.
9. Χαϊνάς Κώστας, Οικονομολόγος, Περιφερειακός Σύμβουλος Στερεάς Ελλάδας.
10. Χουλιέρη Μαίρη, Γραμματεία ΠΑΝΔΟΙΚΟ (Πανελλήνιο Δίκτυο Οικολογικών Οργανώσεων)
