Τα διεθνή λιμάνια εμπορικών μεταφορών και τα οικολογικά προβλήματα.

 Θα προσπαθήσω να είμαι όσο μπορώ πιο κατανοητός, αν και μερικά πράγματα είναι μέρος τής φυσικής τής χημείας και τής βιολογίας αυτά δύσκολα πολλές φορές αναλύονται περισσότερο.
Κατά την καύση, σε ένα κινητήρα Diesel, αντιδρά το καύσιμο με το οξυγόνο του αέρα, και παράγονται τα καυσαέρια.

Δηλητηριώδη αέρια.

Η τέλεια καύση θα οδηγούσε στην πλήρη ένωση των συστατικών από τα οποία απαρτίζεται το καύσιμο, με το οξυγόνο, προς δημιουργία διοξειδίου του άνθρακα και νερού. Αν θεωρήσουμε ως καύσιμο έναν τυχαίο υδρογονάνθρακα τύπου CnH2n+2, η τέλεια καύση του προκύπτει από τη χημική αντίδραση: CnH2n+2 + [(3n+1)/2]Ο2 + [(3n+1)/2](79/21)Ν2 → nCO2 + (n+1)H2O + [(3n+1)/2](79/21)Ν2 (2.3.1) Ωστόσο, η καύση εντός του κυλίνδρου δεν είναι τέλεια, με αποτέλεσμα να σχηματίζονται και άλλες, ρυπογόνες χημικές ενώσεις, όπως μονοξείδιο του άνθρακα (CO), οξείδια του αζώτου (ΝΟx), σωματίδια αιθάλης, άκαυστοι υδρογονάνθρακες (ΗC) κ.α. [14]. Η παραγωγή των ρύπων που εκπέμπονται από έναν κινητήρα Diesel θα μπορει αναλυθεί εκτενέστερα

Τα καυσαέρια από κινητήρες πλοίων περιέχουν διάφορα υλικά τα οποία έχουν αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Διοξείδιο του θείου (SO2) είναι ένα πολύ γνωστό όξινο υλικό. Τα οξείδια του αζώτου (NOx) επίσης συμβάλλουν στην οξίνιση. ((Η οξίνιση του εδάφους είναι το αίτιο απελευθέρωσης μεγάλης ποσότητας κατιόντων στο εδαφικό διάλυμα όπως σιδήρου, αργιλίου, ασβεστίου, μαγνησίου και βαρέων μετάλλων. Αυτή η διαδικασία επιταχύνεται τα τελευταία χρόνια από ανθρώπινες δραστηριότητες όπως οι εκπομπές ενώσεων θείου και αζώτου από τη καύση ορυκτών καυσίμων και από βιομηχανικές δραστηριότητες. Μπορεί ακόμα να επιταχυνθεί από τη χρήση λιπασμάτων και το συνεχές ξέπλυμα του εδάφους. Η διαδικασία οξίνισης του εδάφους επιταχύνεται και από αλόγιστη χρήση αζωτούχων λιπασμάτων, από την απομάκρυνση από το έδαφος των βασικών κατιόντων με τη σοδειά, από την αναδάσωση με κωνοφόρα και από τη στράγγιση των υγροτόπων.

Η μεγαλύτερη επίπτωση της οξίνισης είναι η μετακίνηση των όξινων συστατικών από το έδαφος στα υπόγεια νερά.

Τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν εκτός από τη μείωση των όξινων εκπομπών είναι η γνωστή σε όλους μας ασβέστωση του εδάφους. Είναι σημαντικό όμως να γνωρίζει κανείς ότι η ρυθμιστική ικανότητα του εδάφους δεν αποκαθίσταται παρά μόνο σε πολύ μικρό ποσοστό. Σε κάθε περίπτωση η ασβέστωση πρέπει να γίνει με τέτοιο τρόπο ώστε να υπάρχει σταδιακή και όχι απότομη αύξηση του pH)).

Αιθάλη
Επιπλέον, υπάρχουν σωματίδια που βρίσκονται στα καυσαέρια που είναι βλαβερά για τους πνεύμονες, όπως η αιθάλη. Τα καυσαέρια από τα πλοία περιέχουν επίσης μια μεγαλη ποσότητα σωματιδίων αιθάλης,

Σχηματισμός σωματιδίων αιθάλης . Τα σωματίδια της αιθάλης είναι στερεές συσσωματώσεις πλούσιες σε άνθρακα, που σχηματίζονται, υπό ειδικές συνθήκες πίεσης και θερμοκρασίας, σε μίγματα καυσίμου-αέρα πλούσια σε καύσιμο (όπως για παράδειγμα στον πυρήνα της δέσμης του εγχεόμενου καυσίμου). Ο σχηματισμός σωματιδίων αιθάλης πραγματοποιείται, τόσο κατά τη φάση της προαναμεμιγμένης καύσης, όσο και κατά τη φάση της καύσης διάχυσης, ενώ σημαντικό ρόλο στην παραγωγή τους διαδραματίζει ο τύπος του καυσίμου. Τα σωματίδια αιθάλης προκαλούν σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα και θεωρείται πιθανό να ευθύνονται για καρκινογενέσεις. Σωματίδια με διάμετρο μικρότερη των 2.5μm μπορούν να διέλθουν από τις αναπνευστικές οδούς του ανθρώπινου οργανισμού και καταλήγουν κατευθείαν στους πνεύμονες . Ως εκ τούτου, η διάμετρος των σωματιδίων που παράγονται είναι πολύ σημαντική. Δυστυχώς, περίπου το 90% της συνολικής μάζας των σωματιδίων αιθάλης που εκπέμπονται από τον κινητήρα έχουν διάμετρο τέτοια που μπορούν να εισέλθουν στον οργανισμό, μέσω των αναπνευστικών οδών. Το μόνο θετικό στοιχείο είναι ότι τα σωματίδια αιθάλης είναι ορατά (σε αντίθεση με τα ΝΟx)· όταν τα καυσαέρια περιέχουν υψηλές συγκεντρώσεις αιθάλης, τότε έχουν έντονο μαύρο χρώμα (μαύρος καπνός) (βλ. Εικόνα. τα οποία αιωρούνται στον αέρα, ως λεπτόκοκκο υλικό. Ανάλογα με την κατεύθυνση του ανέμου, το υλικό αυτό επικάθεται και προκαλεί οικολογική επιβάρυνση, κατά μήκος των ακτών.

Το Έρμα των πλοίων και οι οικολογικές συνέπειες

Το έρμα από θαλασσινό νερό χρησιμοποιείται για να παρέχει σταθερότητα και ευελιξία κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού, ή όταν τα πλοία δεν μεταφέρουν φορτίο, ή δεν μεταφέρουν αρκετά βαρύ φορτίο, ή απαιτούν περισσότερη σταθερότητα λόγω θαλασσοταραχής. Εκτιμάται ότι οι 3000-4000 εκατομμύρια τόνοι μη επεξεργασμένου νερού έρματος απορρίπτονται από τα πλοία κάθε χρόνο στους λιμένες, καθώς τα φορτία φορτο-εκφορτώνονται, σες παράκτιες περιοχές, ή όταν τα σκάφη αφαιρούν το Έρμα για να μειώσουν το βύθισμα τους και να εισέρχονται σε αβαθη ή στα λιμάνια. «Ο ερματισμός γίνεται πάντα σύμφωνα με σχετικές οδηγίες των κατασκευαστών - ναυπηγών προκειμένου ν΄ αποφευχθούν μόνιμες παραμορφώσεις του πλοίου, (κοίλωση ή κύρτωση).

Η ανάγκη αυτή του ερματισμού είναι περισσότερο έκδηλη στα φορτηγά πλοία, (έναντι των επιβατηγών), όπου οι διαφορές βάρους και βυθίσματος μεταξύ έμφορτης και άφορτης κατάστασης είναι μεγάλες και επομένως μεγάλη και η απαιτούμενη ποσότητα έρματος. Η χρήση θαλασσέρματος επιτρέπει την ταχεία και εύκολη ρύθμιση του ερματισμού με ανάλογη πλήρωση ή κένωση των καταλλήλων δεξαμενών. Ως δεξαμενές θαλασσέρματος χρησιμοποιούνται συνήθως οι δεξαμενές ζυγοστάθμισης, τα διπύθμενα καθώς και οι δεξαμενές κύτους.»

Εκτιμάται ότι πάνω από 10.000 θαλάσσια είδη κάθε ημέρα μπορούν να μεταφερθούν από τους ωκεανούς με το νερό έρματος των φορτηγών πλοίων και να διοχετευτούν σε ένα ξένο περιβάλλον. Τα πλοία λοιπόν λαμβάνουν το νερό του έρματος σε μια θαλάσσια περιοχή, και στη συνέχεια το απορρίπτουν σε μια άλλη, αυτή η διαδικασία μπορεί να διαταράξει σοβαρά ή να μεταβάλλει το οικοσύστημα με την εισαγωγή «Χωροκατακτητικά» ξενικά είδη, μικρό-οργανισμών που εγκαθίστανται στο τοπικό περιβάλλον.

Αυτά τα λεγόμενα χωροκατακτητικά είδη είναι φυτά ή ζώα τα οποια δεν είναι ενδημικά και την υγεία του ανθρώπου.

Ο όρος που χρησιμοποιείται πιο συχνά ισχύει και για τα εισαγόμενα είδη (ονομάζεται επίσης «μη αυτόχθονες» ή «μη ιθαγενή») και επηρεάζουν δυσμενώς τα ενδιαιτήματα των Βιοπεριοχών, εισβάλλουν δημιουργώντας μεγάλα προβλήματα όπως οικονομικά, περιβαλλοντικά και / ή οικολογικά. Τέτοια Χωροκατακτητικά είδη μπορεί να είναι είτε φυτά ή ζώα και μπορεί με την κυριαρχία τους να διαταραχτεί μια περιοχή, ή περιοχές άγριας φύσης, συγκεκριμένα ενδιαιτήματα, ή δασικών-αστικής γης και την υγεία του ανθρώπου.

Αυτοί οι δυο παράγοντες επιδρούν δυσμενέστερα σε κλειστούς κόλπους με μικρο βύθισμα και ιδιαίτερο μικρόκλιμα όπως οι Β.&Ν. Ευβοϊκός κόλπος και ιδιαίτερα με το φαινόμενο του Ευρίπου.




Ένα παράδειγμα μεγέθους


Βλαβιανός Νικόλας
Ναυπηγός, ΔΣ Πρωτέα, εκπρόσωπος στο “European Maritime Heritage”


Σχετικά videos και φωτογραφίες

α) Eimskip Dettifoss sailing into Torshavn, Faroe Islands, June...


β) Amazing smoke! Container ship: OOCL JAKARTA (Owner:...


γ)   

δ)